Orta Çağ Felsefesi: Din Felsefesinde Ateizmin Diğer İzmlerden Farkı Nedir?
Ateizm; yaratıcı ve müdahaleci bir tanrıyı kabul eden teizmden, yaratıcı ancak müdahaleci olmayan bir tanrıyı kabul eden deizmden, her şeyi kapsayan içkin bir Tanrı veya evrenin ya da doğanın Tanrı ile aynı olduğunu savunan panteizmden ve Tanrının hem evrenin kendisi hem de evrenin ötesinde, aşkın olduğunu savunan panenteizmden; ayrıca, Tanrının varlığı ve yokluğu konusundaki soruları Cevaplandırılamaz diyerek cevapsız bırakan agnostizmden; tanrıyı, Kesin Olarak Reddetmek şeklinde ayrılır. Ateizm, nedir sorusuna şöyle cevap vermek mümkündür: Ateizm, tüm Tanrılara ve ruhsal varlıklara karşı geliştirilmiş metafizik inançları reddeden ve var olan gerçekliği inanç yoluyla açıklamayı kabul etmeyen bir felsefi düşünce akımıdır. Ateizm, Tanrının varlığını yadsıyan görüştür. Ateistlere göre, Tanrının var olmadığı kesin bir doğrudur. Ateizme göre ruh, ölümden sonra yaşam vb. her türlü metafizik inanç yadsınmalıdır. Bu bağlamda ateizm, Tanrıyı ne tinsel varlıkları kabul eden teizm görüşünün karşıtıdır. Ateizmin felsefi temelleri ise özdekçilik ve bir ölçüde şüphecilik akımlarına dayanmaktadır.
Ateistler bazen Tanrıtanımaz kelimesiyle anılsalar da bu isimlendirme var olan bir Tanrıyı reddetme fikrine atıfta bulunduğu için ateistler tarafından kabul görmez. Ateizm inanç koşullanmalarını, hayali yaratıkları ve olayları reddeder. Ateist bakış açısıyla Tanrının yanı sıra tüm metafizik inançlar ve tüm ruhani varlıklar da reddedilir. Ateist, insanların tarih boyunca var olduğunu iddia ve kabul ettiği tanrıların tamamını hayal ürünü olarak kabul eden kişidir. Ateizm bir inanç değildir; dolayısıyla ateist de bir inancın temsilcisi değildir. Çoğu zaman yanlış ifade edildiği şekli ile ateist, Tanrıyı inkâr eden kişi değildir; çünkü İnkâr Etmek varolan bir şeyin reddedilmesi anlamını taşımaktadır. Oysaki ateistlere göre herhangi bir tanrı var olmadığı için onun İnkâr da mümkün olmayacaktır.
KAYNAK: FELSEFE TARİHİ KİTABI