İlk Çağ Felsefesi: Demokritos'un Atomculuk Okulunun Felsefi Düşünceleri Nedir? Ne Değildir?
Demokritos, İlk Çağ materyalizminin önde gelen temsilcisi ve Atomizm (Atomculuk) akımının kurucusudur. Ona göre evren atomlardan oluşmuştur. Atomlar birleşerek ve ya ayrılarak tek tek varlıkların meydana gelmesine neden olur. Evrende sonsuz sayıda atom vardır. Bu atomlar nitelik bakımından aynı nicelik şekil ve büyüklük bakımından farklı dırlar. Atomlar yaratılmadıkları gibi hiçbir biçimde de yok edilemezler. Demokritosa göre atomlar boşlukta değişik hızlarla sürekli hareket halindedir. Onları harekete geçiren güç kendi özlerinde vardır. Her şey boşlukta dolaşan atomların birlerine çarpması sonucu zorunlu bir şekilde oluşur. Kaba ve ağır hareket eden atomlar toprağı, hızlı hareket eden ince atomlar suyu, havayı ve ruhu meydana getirirler. Görüleceği gibi on göre hava da bir atomdur ancak o ruh gibi ince bir atomdur. Ay, güneş ve yıldızlar gibi gezegenler ise atomların çarpışması sonucu boşluğa fırlayan ve orada tutunan taş yığınlarıdır. Demokritos evrendeki düzenin kendiliğinden oluştuğunu savunur. Bu düşüncesini kanıtlamak için gösterdiği örneklerden biri şudur: Harman yaparken buğdayı samanından ayırmak istersem havaya savururum. Bu yolla ağır oldukları için buğday taneleri bir tarafa, hafif olduğu için saman diğer tarafa ayrılır. Bu tamamıyla mekanik bir olaydır. Evrende de bu yasa geçerlidir. Bu bakımdan evreni düzenleyen bir Güçü ayrıca kabul etmeye gerek yoktur. Çünkü mekanik yasalar aynı şeylerin kendiliğinden bir yere birikmesini sağlıyorlar Görülüyor ki evrene herhangi bir güç ya da rastlantı değil zorunluluk egemendir.
Atomculuk (Bölünemezcilik) aslında felsefede ve bilimde bir yöntemdir. Kavramları parçalara ayırarak açıklama yani tümevarımın bir çeşididir. Atomculuk (Bölünemezcilik) kavramı sözlükte şöyle tanımlanır: Genel olarak kompleks ya da karmaşık fenomenleri, onları sabit ve değişmez parçacık ya da birimlerin toplamları olarak görmek suretiyle açıklayan , fiziki dünyanın, maddi evrenin gözle görülemeyecek kadar küçük parçacıklardan meydana geldiğini savunan görüş (Ahmet Cevizci Felsefe Sözlüğü) Örneğin kan tahlillerinde kanın tamamı değil bütünden alınan bir parça örnek incelenir. Buradan şu sonuca varabiliriz ki alınan kan parçası kanın bütününe göre, atomik bir yapı arz eder. Sosyal bir kurum incelenirken de seçilecek iyi(bütünün özelliklerini taşıyan) bir örnek bizim bütün ile ilgili yargı vermemizi sağlar. Yine benzer bir şekilde elma yerken ilk alınan tat bize elmanın geri kalanının tadı hakkında bilgi verir, yani bu parça bütünün özelliklerini taşır. Kimyacılar da atom kavramının anlamına en uygun düşen bir şekilde maddeleri atomlarının ve moleküllerinin özelliklerine göre yanıcı, patlayıcı, metal, ametal, asit, baz, ekşi, tatlı gibi sınıflandırırlar.
KAYNAK: FELSEFE TARİHİ KİTABI
