Bilim Felsefesi ve Bilgi Arasındaki İlişki Nedir? Ne Değildir?

Bilim Felsefesi ve Bilgi Arasındaki İlişki Nedir? Ne Değildir?

Bilim kavramının anlamını açıklamak üzere atılacak ilk adım bu kavramın terimsel kökenine inmektir. Bilim (Science) sözcüğü, Latince bilmek (Scire) kökünden türemiş bir terimdir ve “Bilinen şey (Scienta)” veya bilgi anlamına gelir.

Bu bakımdan, terimsel kökeninden yola çıkarak bilimi, bir bilgiler kümesi olarak tanımlamak mümkündür. Modern anlamda bilim, 16. 17. Yüz yıllarda Batı dünyasında ortaya çıkan öneli sosyal ve siyasal değişiklikler sonucunda, doğayı ve toplumu anlama ve açıklamada geleneğin yerini alan biri düşünde tarzı olarak öne çıkmıştır.

Bilimsel faaliyet çağlar boyu felsefe ile iç içe olmuştur. “Bilim insanı” sözü ilk kez 1830’larda fizikçi ve bilim tarihçi William Whewell tarafından kullanılana kadar bilim insanlarına “Doğa Filozofları” denmiştir. Modern toplumun en itibarlı kurumlarından biri olan bilim, her şeyden önce, sistematik bilgiler kümesidir. Bu bilgiler mantıksal ve olgusal bakımdan birbiri ile ilişkili olup, bir bütün oluşturur. Burada göz önünde tutulması gereken husus her bilgi dalının bilim olmadığıdır. Bu halde cevaplanması gereken ilk soru bilginin ne olduğudur.

Bilinçli ve akıllı bir varlık olan insan, sahip olduğu farklı bilgi türleriyle dünyada karşılaştığı nesneleri bilmek ister. Bu nesnelerle insan arasındaki etkileşim süreci sonunda ortaya çıkan ürüne bilgi denir. Bu anlamda bilim, felsefe gündelik bilgi, edebiyat, sanat, din, fal, ve büyü birer bilgi türüdür. Ancak bilimsel bilgiyi büyü, fal, edebiyat ve sanat gibi diğer bilgi türlerinden ayıran en önemli ölçüt bilimin konusunun nesnel (Ampirik) gerçeklik olmasıdır. Nesnellik bilginin konusunu oluşturan olay ya da nesnelerin gözlemlenebilir olması anlamına gelir. Bilim felsefesi denildiğinde bilimsel süreç içinde oluşan, işlem ve bilgi olgusunu bağdaştırarak, gerekli yapıya ve işleyişe mantıksal çözümleme yoluyla yaklaşmak suretiyle, bilimi anlama ve yorumlama çabası anlaşılmalıdır. Bilim felsefesinin amacı, çeşitli yaklaşımlar ve uğraşlar ile bilimi anlamaya çalışmaktır.
KAYNAK: FELSEFE TARİHİ KİTABI ​