Facebook Psikolojisi, Neden Beğeniyoruz?
Yine ilginç bir Facebook yazısıyla daha karşınızdayız. Başlıktan da anlaşılacağı gibi, konu sosyal medya devi Facebook ve verdiği psikolojik etkilerle bu sosyal ağdaki durumumuz. Yapılan araştırmalar neticesinde, kişilerin Facebook psikolojisi ile sosyal ağ üzerinde yapmış olduğu beğeni, paylaşım ve yorumların temelinde farklı psikolojik nedenler olduğunu ortaya koydu.
Facebook psikolojisi de diyebileceğimiz bu nedenler, acaba neler? İşte Facebook üzerinde yaptığımız eylemlerin, psikolojik nedenleri.
Facebook Psikolojisi
Facebookta gerçekleştirdiğimiz eylemler, psikolojiklerin bir hayli ilgisini çekmesi nedeniyle araştırma konusu haline geldi. Bazı yapılan eylemler mantıklı kabul edilse de, mantıkla fazla bağdaşmayacak düzeyde beğeni, paylaşım ve yorumların yapılması sosyologların da dikkatinden kaçmadı.
Facebook’u Niye Seviyoruz?
Geçmişten günümüze kadar sosyal medya ağları için yapılan araştırmaların tamamı, bu ağların kullanıcılar üzerindeki etkisine yöneliktir. Bahsettiğimiz Facebook psikolojisi araştırmasında ise, sosyal ağ üzerinden yapmış olduğumuz davranış biçimleri ele alındı.
Yapılan araştırmanın sonucuna göre, beynimizin tatmin merkezi ile maddi güç, yemek, seks ve sosyal alanda kabul görme duyguları arasında büyük bir bağlantı olduğu ortaya çıktı. Yani beynin ödül merkezi, insanların sosyal ağlarda da kabul görerek tatmin olma dürtüsünü kişiye sunmaktadır.
Tıpkı gerçek hayatta olduğu gibi Facebook üzerinden de olumlu bir sinyal alındığında, beynin tatmin merkezi harekete geçiyor. Sosyal ağlar üzerindeki beğeniler arttıkça harekete geçen beynin ödül merkezi olan tatmin merkezi de, harekete geçmekte.
Yapılan farklı bir araştırmadaysa, araştırmaya katılan insanların kendi hesaplarına bakarken flow state duygusunun harekete geçerek, bir anda göz bebeklerinde büyüme olduğunu göstermiştir. Yani Facebook üzerinde gördüklerimizin kendi duygu dünyamızı etkilemesi, Facebook’u daha cazip bir hale getiriyor.
Peki Neden Beğeni Yapıyoruz?
Amerika kökenli Pew Araştırma Merkezi, Facebook kullanıcılarının arkadaşlarının gönderilerini neden beğendiklerini araştırdı. Dijital ortamda bir onaylama şekli kabul edilen beğeniler, paylaşılan içeriğe katılmak anlamına gelse de, kimilerinin içeriğe katılmadığı halde beğeni yaptığı ortaya çıktı.
Kişinin tanımadığı bir insanın gönderisini beğendiğinde, bazen onunla iletişim kurmak adına yakınlaşmak için like seçeneğine tıkladığı, yapılan araştırmalar sonucunda ortaya çıkan ilginç detaylar arasında yer alıyor. Özellikle karşı cinse karşı bir yaklaşım biçimi olarak da algılanan like, bazı kişiler tarafından bu amaçla kullanılıyor.
Sanal Empati
Facebook psikolojisi olarak yapılan eylemlerin bir nedeni de, sana empati kurulumu olarak öne çıkıyor. Yani beğen butonuna basan kişi, psikolojik olarak arkadaşları ile bir dayanışma örneği sergilemiş oluyor. Bu durum günümüzde öyle bir hal almıştır ki, Facebook üzerinde normalde samimi olmayan insanların dahi karşılıklı beğeni ve yorum yapması, gerçek hayatta karşılaştıklarında daha samimi olmalarına imkan kılıyor. Çünkü kişiler, sanal ortamdaki eylemlerinden dolayı birbirlerine kendilerini yakın hissediyorlar.
Karşılık Bekleniyor
Facebook psikolojisi altında beğeni yapmanın bir diğer nedeniyse, beğeniye karşılık beklemek olarak tanımlanıyor. Yapılan araştırmaların sonucuna göre kişinin karşı tarafın gönderilerini beğenmesi, kendisinin de aynı kişi tarafından beğenilmesi düşüncesiyle yapılıyor. Tabii ki herkes için geçerli bir durum olmasa da, beğeniye karşı bir karşılık beklendiği araştırma sonuçlarında görülen ilginç detaylar arasında yer alıyor. Karşılık bekleme psikolojisinin, daha çok sayfa beğenileri için ortaya çıktığı da araştırmanın diğer sonuçları arasında yer alıyor.
Niye Yorum Yapılıyor?
Kompoze iletişim ile açıklanabilecek bir durum olan yorumlar, Facebook kullanıcılarını beğenilerden daha fazla mutlu ediyor. Tabii ki yorumların olumlu olması, bu etkiyi oluşturuyor. Beğeni ve yorum sayısı arttıkça insan paylaştığı içeriğin beğenilmesi dolayısıyla kendisini daha mutlu hissediyor. Olumlu yorumların ise, kişileri daha fazla tatmin edici bir eylem olduğu görülüyor.
Neden Paylaşıyoruz?
22 Bin kişinin katıldığı Facebook psikolojisi araştırmasında, insanların yarıdan fazlası ilginç olan şeyleri paylaştığını söylüyor.
Geriye kalanların önemli bölümüyse bir şeye destek vermek ve ne yaptığını göstermek için paylaşımda bulunduğunu söylüyor. Bunların dışında daha önce paylaşılmamış şeyler paylaşmak, organizasyon yapmak gibi nedenlerde sıralamaya girenler arasında yer alıyor.
Kendini kabul ettirme düşüncesiyle paylaşım yapan kişilerin oranı da, araştırma sonucuna göre %70’leri buluyor.
Hiç Etkileşimde Bulunmazsak Ne olur?
Farklı bir araştırmadaysa, Facebook’ta yukarıda sayılan etkileşimlerin hiçbirinin yapılmaması durumunda ne olacağı sonucuna varılmaya çalışılmış.
Facebook üzerinde hiçbir eylemde bulunmadan sosyal ağın kullanılması durumunda, kişinin sosyal duygularında zayıflama olacağı sonucuna varılmış. Nasıl ki yapılan etkileşimler beynin ödül merkezini harekete geçiriyorsa, etkileşimlerden uzak kalmakta psikolojik olarak kişinin sosyalleşmesini zayıflatarak yalnız kalmasına etki ediyor.
Yine ilginç bir Facebook yazısıyla daha karşınızdayız. Başlıktan da anlaşılacağı gibi, konu sosyal medya devi Facebook ve verdiği psikolojik etkilerle bu sosyal ağdaki durumumuz. Yapılan araştırmalar neticesinde, kişilerin Facebook psikolojisi ile sosyal ağ üzerinde yapmış olduğu beğeni, paylaşım ve yorumların temelinde farklı psikolojik nedenler olduğunu ortaya koydu.
Facebook psikolojisi de diyebileceğimiz bu nedenler, acaba neler? İşte Facebook üzerinde yaptığımız eylemlerin, psikolojik nedenleri.
Facebook Psikolojisi
Facebookta gerçekleştirdiğimiz eylemler, psikolojiklerin bir hayli ilgisini çekmesi nedeniyle araştırma konusu haline geldi. Bazı yapılan eylemler mantıklı kabul edilse de, mantıkla fazla bağdaşmayacak düzeyde beğeni, paylaşım ve yorumların yapılması sosyologların da dikkatinden kaçmadı.
Facebook’u Niye Seviyoruz?
Geçmişten günümüze kadar sosyal medya ağları için yapılan araştırmaların tamamı, bu ağların kullanıcılar üzerindeki etkisine yöneliktir. Bahsettiğimiz Facebook psikolojisi araştırmasında ise, sosyal ağ üzerinden yapmış olduğumuz davranış biçimleri ele alındı.
Yapılan araştırmanın sonucuna göre, beynimizin tatmin merkezi ile maddi güç, yemek, seks ve sosyal alanda kabul görme duyguları arasında büyük bir bağlantı olduğu ortaya çıktı. Yani beynin ödül merkezi, insanların sosyal ağlarda da kabul görerek tatmin olma dürtüsünü kişiye sunmaktadır.
Tıpkı gerçek hayatta olduğu gibi Facebook üzerinden de olumlu bir sinyal alındığında, beynin tatmin merkezi harekete geçiyor. Sosyal ağlar üzerindeki beğeniler arttıkça harekete geçen beynin ödül merkezi olan tatmin merkezi de, harekete geçmekte.
Yapılan farklı bir araştırmadaysa, araştırmaya katılan insanların kendi hesaplarına bakarken flow state duygusunun harekete geçerek, bir anda göz bebeklerinde büyüme olduğunu göstermiştir. Yani Facebook üzerinde gördüklerimizin kendi duygu dünyamızı etkilemesi, Facebook’u daha cazip bir hale getiriyor.
Peki Neden Beğeni Yapıyoruz?
Amerika kökenli Pew Araştırma Merkezi, Facebook kullanıcılarının arkadaşlarının gönderilerini neden beğendiklerini araştırdı. Dijital ortamda bir onaylama şekli kabul edilen beğeniler, paylaşılan içeriğe katılmak anlamına gelse de, kimilerinin içeriğe katılmadığı halde beğeni yaptığı ortaya çıktı.
Kişinin tanımadığı bir insanın gönderisini beğendiğinde, bazen onunla iletişim kurmak adına yakınlaşmak için like seçeneğine tıkladığı, yapılan araştırmalar sonucunda ortaya çıkan ilginç detaylar arasında yer alıyor. Özellikle karşı cinse karşı bir yaklaşım biçimi olarak da algılanan like, bazı kişiler tarafından bu amaçla kullanılıyor.
Sanal Empati
Facebook psikolojisi olarak yapılan eylemlerin bir nedeni de, sana empati kurulumu olarak öne çıkıyor. Yani beğen butonuna basan kişi, psikolojik olarak arkadaşları ile bir dayanışma örneği sergilemiş oluyor. Bu durum günümüzde öyle bir hal almıştır ki, Facebook üzerinde normalde samimi olmayan insanların dahi karşılıklı beğeni ve yorum yapması, gerçek hayatta karşılaştıklarında daha samimi olmalarına imkan kılıyor. Çünkü kişiler, sanal ortamdaki eylemlerinden dolayı birbirlerine kendilerini yakın hissediyorlar.
Karşılık Bekleniyor
Facebook psikolojisi altında beğeni yapmanın bir diğer nedeniyse, beğeniye karşılık beklemek olarak tanımlanıyor. Yapılan araştırmaların sonucuna göre kişinin karşı tarafın gönderilerini beğenmesi, kendisinin de aynı kişi tarafından beğenilmesi düşüncesiyle yapılıyor. Tabii ki herkes için geçerli bir durum olmasa da, beğeniye karşı bir karşılık beklendiği araştırma sonuçlarında görülen ilginç detaylar arasında yer alıyor. Karşılık bekleme psikolojisinin, daha çok sayfa beğenileri için ortaya çıktığı da araştırmanın diğer sonuçları arasında yer alıyor.
Niye Yorum Yapılıyor?
Kompoze iletişim ile açıklanabilecek bir durum olan yorumlar, Facebook kullanıcılarını beğenilerden daha fazla mutlu ediyor. Tabii ki yorumların olumlu olması, bu etkiyi oluşturuyor. Beğeni ve yorum sayısı arttıkça insan paylaştığı içeriğin beğenilmesi dolayısıyla kendisini daha mutlu hissediyor. Olumlu yorumların ise, kişileri daha fazla tatmin edici bir eylem olduğu görülüyor.
Neden Paylaşıyoruz?
22 Bin kişinin katıldığı Facebook psikolojisi araştırmasında, insanların yarıdan fazlası ilginç olan şeyleri paylaştığını söylüyor.
Geriye kalanların önemli bölümüyse bir şeye destek vermek ve ne yaptığını göstermek için paylaşımda bulunduğunu söylüyor. Bunların dışında daha önce paylaşılmamış şeyler paylaşmak, organizasyon yapmak gibi nedenlerde sıralamaya girenler arasında yer alıyor.
Kendini kabul ettirme düşüncesiyle paylaşım yapan kişilerin oranı da, araştırma sonucuna göre %70’leri buluyor.
Hiç Etkileşimde Bulunmazsak Ne olur?
Farklı bir araştırmadaysa, Facebook’ta yukarıda sayılan etkileşimlerin hiçbirinin yapılmaması durumunda ne olacağı sonucuna varılmaya çalışılmış.
Facebook üzerinde hiçbir eylemde bulunmadan sosyal ağın kullanılması durumunda, kişinin sosyal duygularında zayıflama olacağı sonucuna varılmış. Nasıl ki yapılan etkileşimler beynin ödül merkezini harekete geçiriyorsa, etkileşimlerden uzak kalmakta psikolojik olarak kişinin sosyalleşmesini zayıflatarak yalnız kalmasına etki ediyor.
