Teknolojinin İnsanların Elinden Aldığı Kaptırdığı 8 Meslek

Teknoloji bu kadar gelişmeden önce çalar saat görevi görüp insanları her sabah aynı saatte uyandıran, bowling labutlarını tekrar yerine dizen ve lambaları yakıp söndürmekle görevli, bu tür işlerden para kazanan insanlar vardı. Sanayi devriminden sonra icatların ardı kesilmeyince birçok insan, para kazandığı bu işin sorumluluğunu elektronik cihazlara bırakmak zorunda kaldı.
Teknoloji, gelişmeye ve ilerlemeye başladığından beri tüm dünyanın işini kolaylaştırmış, insan gücü gerektiren birçok zorluğu ortadan kaldırmıştır. Biz teknolojinin nimetlerinden yararlanırken, yeni gelişmeler sonucu artık profesyonel olduğu işlerini kaybetmiş belki de binlerce insan bulunuyor.
Gelecek neslin mesleklerini tehdit eden teknolojik yenilikler, geçmişte de birçok mesleği ortadan kaldırdı ve biz farkında olamasak da bir zamanlar işlerin tıkırında yürümesini sağlayan insanların yerini elektronik cihazlar, yapay zeka ve robotlar aldı. Peki insanlığın teknolojiye kaptırdığı, bu yüzden belki de evine ekmek götüremedi meslekler neler?
Çalar saatlerden çok daha önce; uyandırıcılar

• Etkin olduğu yıllar: 1920 - 1970

şimdi akıllı telefonlarımız, çalar saatlerimiz sağ olsun sabahları erken uyanmak sadece 10 saniyemizi alan bir alarm kurma işleminden ibaret. Üst üste kurduğumuz ya da 5 dakika sonrasına ertelediğimiz alarmları da unutmamak lazım tabii. Çalar saat denilen şeyin yaygın bir şekilde kullanılmasından önce, insanların nasıl her sabah aynı saatte uyanabildiğini hiç merak ettiniz mi?
Özellikle İngiltere ve İrlanda gibi bölgelerde, her sabah aynı saatte mahalleleri dolaşan, bizim ramazan davulcularıyla bir nevi aynı görevi gören uyandırıcılar (knocker upper) bulunuyordu. Uyandırıcıların ramazan davulcularından tek farkı, sadece parasını ödeyen kişilere hizmet vermeleriydi.
Uyandırıcılar, her sabah belirli bir saatte uyanmak isteyen müşterilerin evlerinin önüne gider, camlarına uzun bir çubuk aracılığıyla tıklatırlardı. Endüstri devriminin ilerlemesi ve çalar saat üretiminin yayılmasıyla birlikte bu meslek 1950’li yılların sonuna doğru yavaş yavaş gölgelenmeye başladı.
Labut yerleştiriciliği

• Etkin olduğu yıllar: 1840 - 1930

Türkiye’de eğlence merkezlerinin vazgeçilmez bir parçası olan bowlingin tarihi çok eskilere, 1840’lı yıllara dayanıyor. Elbette bizim şimdi doyasıya eğlendiğimiz, labutların otomatik bir şekilde yerleştirildiği bowling salonları, geçmişte şimdiki halinde değildi.
Labut mekanizmasının icadından çok daha önce bowling salonlarında sadece labut yerleştirmekle görevli insanlar bulunuyordu. Genellikle çocuklardan oluşan bu işçiler, insanların eğlencelerini kesintisiz bir şekilde devam ettirmeye çalışır, devrilen labutları her seferinde aynı nizamda yerine dizerdi.
Bill Gates’ten önce onlar vardı; insan bilgisayarlar

• Etkin olduğu yıllar: 1750 - 1949

şimdilerde tek tıkla işlemler yapabildiğimiz bilgisayarın icadından çok daha önce, uzun süren işlemlerle hesaplamalar yapan insanlara “bilgisayar” adı veriliyordu.
İnsan bilgisayar iş tanımında yüzlerce boş sayfa üzerine haftalarca süren matematik işlemleri, şirket raporlamaları ve stok girdisi gibi görevler bulunuyordu. 20. yüzyılın ortalarında bilgisayar ve hesap makinesi kullanımının yaygınlaşmasıyla birlikte insan bilgisayarlar, mesleklerini teknolojiye devretmiş oldu.
Asansör görevlileri

• Etkin olduğu yıllar: 1970 - 2000’li yılların başlangıcı

şimdilerde neredeyse her apartmanda bulunan asansörler, eski dönemde sadece lüks binalarda bulunurdu. Biz bir düğmeyle gitmek isteyeceğimiz katı saniyeler içerisinde seçebiliyorken, eskiden sadece bu işi yapmakla görevli insanlar vardı.
Büyük otellerde, iş yerlerinde ve lunapark gibi geniş çaplı tesislerde görev alan asansör görevlileri, asansöre binmek isteyen kişileri karşılar ve hangi kata gitmek isterlerse, asansörü büyük bir kol ilebirlikte yukarı ya da aşağı hareket ettirirlerdi. Bazı lüks oteller, bu geleneği klaslıklarından ödün vermemek için devam ettiriyor ancak asansörlere eklenen tuşlar sayesinde artık sadece gideceğimiz yönü kendimiz seçebilmekle kalmıyor, herhangi bir durum olduğunda acil yardım tuşlarını bile kullanabiliyoruz.
Banka veznecileri

• Etkin olduğu yıllar: 1797 - Sayıları azalsa da günümüz

Banka veznecilerinin hala çalışmaya devam ettiğini biliyoruz ancak iş yükünün çoğu ATM’lere kaldı ve bu da veznecilerin üzerindeki sorumluluğu bir nebze de olsa azaltmış durumda.
Daha önce ATM’nin açılımını hiç merak ettiniz mi? ATM, İngilizcede Automated Teller Machine, yani otomatik vezne makinesi anlamına geliyor. ATM’lerin yaygın olarak kullanılmasından önce, bakiye öğrenme, hesap çekme ve yatırma, para transferi ve borç ödeme gibi işlemleri sadece bankalarda bulunan vezneler aracılığıyla gerçekleştirilebiliyordu.
Fabrika işçilerinin yerini alan üretim bantları ve robotlar


Bildiğiniz üzere Sanayi Devrimi’nden hemen sonra fabrikalar, üretim zincirinin en büyük parçası haline gelen emektar işçilerle doldu. Fabrika işçileri çok uzun bir süre görevlerini yapmaya devam etti ancak teknolojiyle birlikte gelişen robotlar, insan gücünün yerini aldı.
Elbette teknoloji, bütün fabrika işçilerinin görevini elinden almadı ancak insan gücünü zorlayan çoğu işin artık mekanik kollara ve seri üretim bantlarına kaldığını söyleyebiliriz.
Buz kesiciler

• Etkin olduğu yıllar: 1800 - 1920

19. yüzyılın başlarında insanlar için buz demek, yiyeceklerini bozulmadan saklayabilmek demekti. Tabii o zamanlar buzdolabı diye bir şey olmadığı için herkes elindeki yiyeceği buzdan yapılan dolaplar içerisinde saklamak zorunda kalırdı.
Bu dolaplar için buzların kesilmesi, öyle herkesin yapabileceği türden bir iş değildi. Sadece bu iş için görevli, yılın belirli zamanlarında günde en az 12 saat buz kırmakla görevli insanlar bulunuyordu. 1900’lü yılların başlangıcında buzdolabının icat edilmesiyle birlikte buz kesicilere de ihtiyaç kalmadı.
Lamba görevlileri

• Etkin olduğu yıllar: 19. yüzyıl - 1930

19. yüzyıldan itibaren kullanılmaya başlanan sokak lambaları ilk önce balık yağı, sonrasında da gaz yağı ile çalışırdı. Tabii elektronik devreler henüz icat edilmediği için bu lambaların yanmasını ve sönmesini sağlayan insanlara ihtiyaç duyuluyordu.
Lamba görevlileri olarak nitelendirilen bu işçiler, sabah olunca sokak lambalarını söndürür, güneş batmaya yakın da lambaların yağlarını tazelerdi. Ayrıca sadece lambaları yakıp söndürmekten değil, bakım ve onarımlarından da sorumlulardı.
Sifonun icadına en çok sevinen insanlar: lağım işçileri

• Etkin olduğu yıllar: 14. yüzyıl - 16. yüzyıl

Listemizin son sırasında yapması en güç ve en pis işlerden birisi bulunuyor. Kanalizasyon altyapısının portakalda vitamin olduğu dönemlerde, yani 18. yüzyılda doğal olarak sifon diye de bir şey yoktu ve insanlar dışkılarını ortasında bir delik olan tahta plakalara yapıyordu. Bu delikten giden dışkılar, çöp tarzı bir yerde toplanır ve sırf bu iş için görevli lağım işçileri, düzenli olarak temizlik yaparlardı.
Lağım işçileri genellikle bellerine kadar dışkıyla dolu çukurlara girer, kürekle topladıkları dışkıları arabalara atarmış. Bu iş için en uygun olan kişiler genellikle kısa boylu insanlar olduğu için çoğu zaman bu iş için çocuk işçiler tutulurmuş. Kanalizasyonların yapılması ve İngiliz Sir John Harington’ın 1596 yılında icat ettiği tuvaletin, uzun bir süre sonra yaygın olarak kullanılmaya başlanması lağım işçilerini büyük bir dertten kurtarmış.

Alıntıdır.

paylaşım için teşekkürler

kasiyerlik de gidiyor maalesef

Bir zamanlar tamamen insan gücü ile olan şeyler artık teknolojik aletlere bıraktı yerini.

labut yerleştiriciliği ilginçmiş hoşuma gitti